Ağızda HPV ve boğazda HPV enfeksiyonu: Bunları mutlaka bilmelisiniz!

Ağız, dil veya boğazınıza human papillomavirus (HPV) bulaşabilir mi? Cevap: Evet. Korunmak mümkün mü? Kesinlikle evet!

Ağız ve boğazdaki HPV hastalıkları, HPV virüsüne bağlı siğil veya kanser durumlarının ağız boşluğu, dil veya boğazda gelişmesi anlamına gelmektedir. 

Ağızda HPV olduğu nasıl anlaşılır? Ağızda HPV belirtileri nelerdir?

Ağızda HPV taşıyıcılarında genellikle herhangi bir belirti görülmez. Bazı kişilerde ağızda HPV’ye bağlı siğil (papillom) oluşumu olabilir. Ağızdaki siğiller dil üzerinde, dilin altında, bademciklere yakın veya boğaz arkasında olabilir. Ağızda yerleşen HPV nadiren dil kökü veya tonsillerde (bademciklerde) kansere neden olabilir. Bu durumda bademciklerde ve ağız içinde yaralar, şişlikler, yutkunma zorluğu, boyunda şişlik gibi belirtiler ortaya çıkabilmektedir. 

HPV virüsü nedir? Neden önemlidir?

Human papillomavirus (HPV), sadece insanlarda enfeksiyona neden olan bir virüstür. İki yüz üzerinde tipi bulunur. Bunlardan yaklaşık 40 tanesi siğiller veya kanserle ilişkili bulunmuştur. HPV 6 ve HPV 11 genital siğillere, HPV 16 ve HPV 18 ise genital kanserlere (özellikle serviks kanseri) neden olabilir. HPV cinsel yolla veya ağızdan ağıza, veya oral seks ile ağız ve boğaz bölgesine bulaşabilir. Bu durumda ağızda, dilde, dil kökünde, küçük dilde, damakta, dil altında, boğazda siğiller ve kanser gelişimi riskine neden olabilirler. 

Ağızda bulunan HPV ile genital bölgedeki HPV ile aynı şey midir?

Evet, HPV virüsü hem ağız ve boğaz bölgesinde, hem de genital bölgede saptanabilir. Virüs aynıdır. 

HPV tipleri nelerdir? Tüm HPV tipleri riskli midir?

HPV’nin 200’ün üzerinde farklı tipi vardır. Bunlardan yaklaşık 40 tanesi ağız ve genital bölgeyi etkileyebilir. Ancak kansere neden olan tip ile siğil yapan tipler farklıdır. Siğil yapan virüs tipleri (en sık tip 6) kansere neden olmamaktadır. 

En sık ağız ve boğaz kanserine neden olan HPV tipi, HPV-16’dır. HPV-16, orofaringeal yani ağız ve boğaz kanserine yol açma olasılığı en yüksek olan türdür. (Aynı zamanda, rahim ağzı kanserinin de en sık nedeni HPV 16’dır)

Ağızda HPV ne sıklıkla görülür?

Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, 14 ila 69 yaş arasındaki kişilerin yaklaşık %7’sinin ağız ve boğaz bölgesinde HPV taşıyıcılığı olduğunu ortaya koymuştur. Aynı çalışma, son 30 yılda giderek artan sayıda insanın HPV kaptığını ve erkeklerde ağız HPV enfeksiyonunun kadınlara göre daha fazla olduğunu ortaya koymuştur.

Ağızda HPV bulunması demek ağız kanseri olacağı anlamına mı gelir?

Hayır. Ağızda HPV tespit edilmesi sadece taşıyıcılığı gösterebilir. Kanser oluşumu nadirdir. Ağız ve boğaz bölgesinde HPV-16 taşıyan birinde bile kanser oluşumu için genetik, sigara, alkol kullanımı gibi ek faktörler de etkili olmaktadır.

Ağızda HPV bulunan birinde ağız veya boğaz kanseri geliştiği nasıl anlaşılabilir? 

İlk belirti çoğu zaman yemek yemekte, yutkunmakta zorlanmaktır. İşte diğer bazı işaretler: 

  • Kanlı öksürük.
  • Yanakta veya boyunda şişlik.
  • Seste boğukluk
  • Boğaz ağrıs.
  • Kulak ağrısı
  • Çene altında ağrı veya şişlik olması.
  • Hızlı kilo kaybı.

Ancak bu belirtiler her zaman kanser olduğunuz anlamına gelmez. Bunlardan herhangi biri iki haftadan uzun sürerse, mutlaka bir doktora muayene olmalısınız.

Ağız HPV’si nasıl bulaşır?

Ağızdaki HPV çoğunlukla oral seks (oral-genital temas) ve ağzınızı başka birinin ağzına değdirmek  (ağızdan ağıza öpüşme) yoluyla yayılır. Virüs, HPV’si olan birinin tükürüğünde ve mukusunda bulunabilir. 

Ağızda HPV belirtilerinin gelişimi ne kadar sürer?

Çoğu zaman, ağızda HPV siğillere maruz kaldıktan üç ila altı ay sonra ortaya çıkar. Ancak birçok insanda hiçbir belirti olmadığını unutmayın. Çoğu kişi sadece taşıyıcıdır, herhangi bir belirti vermezler.

Ağızdaki HPV kendiliğinden temizlenir mi?

Çoğu kişide, ağızdaki HPV birkaç yıl içinde vücuttan atılmaktadır. Ancak, nadiren siğil veya daha tehlikelisi kanser riski açısından bu süreçte takip çok önemlidir. Özellikle uzun süre ağızda riskli HPV  tiplerini taşıyan kişilerde ağız ve boğaz kanseri gelişim riski artar. 

Ağızda HPV taşıyıcılığı için riski artıran başlıca şeyler nelerdir?

Daha önce de söylediğimiz gibi, oral seks veya ağızdan ağıza temas sizi oral HPV için risk altına sokan ana şeydir.  Ek risk faktörleri arasında: 

  • Tütün ürünlerinin kullanımı
  • Yemek için bardak ve kaşık paylaşmak.
  • Birden fazla cinsel partnere sahip olmak (çok eşlilik).
  • Ağızda HPV taşıyan biri ile ağızdan öpüşme.
  • Alkol aşırı kullanımı

Ağızda HPV ve boğazda HPV nasıl teşhis edilir?

Ağız HPV’sini erken dönemde kesin olarak bulabilecek bir test yoktur. Düzenli kontroller veya taramalar sırasında doktorunuz ağzınızda HPV lezyonları (siğiller gibi) bulabilir. Kadınlarda rahim ağzı kanseri taramasında kullanılan, pap-smear benzeri bir tarama testi ağızda HPV’ye bağlı lezyonların taramasında kullanılmamaktadır. Ancak, bir sürüntü çubuğu ile bademcikler ve boğaz arkası (gırtlak) kesimlerinden sürüntüler alınarak HPV araştırması yapılabilir. Ancak, bu bölge geniş olduğundan ve tümünün örneklenmesi mümkün olmadığından genellikle HPV testleri çok güvenilir olmamaktadır. 

Ağızdaki ve boğazdaki HPV ilişkili lezyonların tanısı için doktorunuz riskli görünen bir noktadan biyopsi almak isteyebilir. Bu şekilde, lezyonun tanısı netleştirilir. Bazen bu lezyonlar HPV’den bağımsız çıkabilir. Bazen de HPV ile ilişkili siğil veya  kanser riski belirlenebilir. 

Ağızda HPV nasıl yönetilir ve tedavi edilir?

Sadece ağızda HPV taşıyıcılığı varsa, bağışıklık sistemini güçlendiren önerilerin uygulanmasıyla büyük ihtimalle vücut HPV’den kendi kendine kurtulacaktır. Ancak ağızda siğiller oluşursa, tedavi için aşağıdaki yöntemlerden birinin kullanılması gerekebilir:

  • Cerrahi olarak siğillerin alınması
  • Koterizasyon (yakma)
  • Kriyoterapi
  • İnterferon gibi ilaç enjeksiyonları

HPV aşısı, ağızda HPV taşıyıcılığına karşı koruma sağlar mı?

Evet. Çalışmalar HPV aşısı yaptırmanın ağızda HPV vakalarının sayısını büyük ölçüde azaltabileceğini göstermiştir. Bazı HPV türleri orofarenks, serviks, vulva, vajina, anüs ve penis bölgelerinde kansere neden olabilir. HPV aşısı yaptırmak sizi bu türlere karşı korumaya yardımcı olacaktır. HPV aşıları hem kadınlar 

Ağızda HPV şüphesi varsa ne yapmalısınız?

Ağızda HPV çoğu zaman kendiliğinden geçer. Ancak ağzınızın içinde siğiller çıkarsa doktorunuz bunları tedavi edebilir. Yutma güçlüğü, boğaz ağrısı, boğazda kitle hissi, kanama gibi boğaz kanseri belirtileri varsa acilen doktora başvurmanız gereklidir. 

Sağlıklı günler dilerim.

Prof.Dr. Eralp BAŞER

Prof. Dr. Eralp Başer

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı

[email protected]+90 533 433 02 82

Randevu Alın

Benzer Yazılar

Yorum Yazın